Thứ Năm, 9 tháng 6, 2011

Muốn làm bạn với tất cả

Chả hiểu sao tự dưng hôm nay lại có suy nghĩ này. Chợt nhớ đến 1 câu nói về tinh thần của một quốc gia nào đó, rằng quốc gia đó muốn làm bạn với tất cả các nước trên thế giới.

Đúng là một tinh thần đầy hữu nghị, cởi mở, rộng lượng và đoàn kết, "tứ hải giai huynh đệ", không còn gì hơn. Khi tất cả các nước trên thế giới ở 5 châu 4 bể đều là bạn bè được thì quả là quan hệ rộng, sung sướng  gì bằng.

Nói thật, được thế mà mỗi dịp có gì kỉ niệm, mời mọc cũng hơi bị khó, vì tất cả đều là bạn, mời tất thì không có đủ điều kiện đón tiếp, mà không mời đầy đủ thì anh bạn này trách, anh bạn kia trách... Khó nghĩ quá đi mất!
 
Làm bạn với các nước trên thế giới, chứng tỏ quan hệ rộng, các hoạt động kinh tế, ngoại thương phát triển mạnh, các hoạt động giao lưu văn hóa không ngừng phát triển, tăng cường. Biên giới quốc gia khỏi phải nghĩ, cứ kê gối cao đầu mà ngủ kĩ. Tất cả đều là bạn của nhau mà, chả lẽ bạn mình lại oánh mình sao? Vô tư đi!.

Thôi không nói chuyện nước nào đó nữa mà trở về cụ thể với con người cụ thể thôi để dễ hiểu và đỡ trừu tượng. Không hiểu sao "bọn" Tư bản phương tây nó lại thích đơn giản hóa để cho dễ hiểu, còn một số người phương Đông lại thích trừu tượng, phức tạp khó hiểu đến thế. Có lẽ do ảnh hưởng của triết học phương Đông, từ cái ông Lão Tử đến ông Khổng Tử, Mạnh Tử gì đó. Tóm lại là các loại TỬ.
Vì thế tên của các ông ý có đuôi là TỬ, cứ nói đến đã đủ chết rồi nên có đuôi là TỬ chăng? (Một cách nghĩ trừu tượng, không chiết tự Hán Nôm chữ này)

Thử hình dung, một người nông dân chân còn vương mùi rơm rạ, ra giữ phố xá đông người tuyên bố rằng: "Tôi muốn làm bạn với tất cả mọi người"

Thử hình dung rằng, một anh trai làng đi con xe đạp tồng tộc đến bắt tay một thương gia ngồi trên 1 chiếc Lexus đen bóng nhẫy và nói: Tôi muốn làm bạn với ông!

Và đây nữa, chẳng đâu xa, một anh sinh viên học đúp lên, đúp xuống, 10 năm không ra trường được (giỏi quá, học kĩ quá) đến gặp giáo sư Ngô Bảo Châu và tuyên bố hùng hồn: Tôi muốn làm bạn với ngài.

Tôi không có câu trả lời, nhưng nhiều bạn tôi có thể có câu trả lời! Việc xác định đường hướng để có bạn và chơi với bạn như trên tất sẽ có những cái hay của nó. Nhiều bạn ai chẳng sướng, ai chẳng tự hào khoe với thiên hạ: Mình quan hệ rộng, chơi rộng, dùng từ Hán Nôm là "quảng giao" rộng?

Bây giờ lại bàn tiếp chuyện chơi với bạn như thế nào.

Việc tuyên bố muốn chơi với tất cả mọi người là việc của tuyên bố, còn việc người ta có chơi hay không, mức độ chơi thân mật, tử tế thế nào lại là chuyện khác.

 Cái ông Khổng Tử bên Tàu nói đại ý một câu (tôi không nhớ rõ lắm - từ ngày cái anh Tàu muốn bá quyền Biển Đông tự nhiên lại hay quên lời của mấy vị Tiên Nho bên đó - sorry): Người nào được cả làng khen là tốt không hẳn là người tốt, người nào bị cả làng chê là xấu, không hẳn là xấu. Người nào mà được kẻ thiện khen là tốt, kẻ ác chê là xấu, đó mới là kẻ tốt.

 Ở đời biết được ông nào được khen như thế mà chơi, mà nói thật chắc gì lời khen đã đúng, nhỡ khen đểu thì sao? Cái giọng khen ngoại giao không biết mà cứ húc vào thì có ngày bán hết thóc giống ra mà ăn.
 Thế cho nên, chọn bạn là việc rất khó. Đâu là bạn tốt? Đâu là bạn xấu? Bạn có ý định xâm lấn mảnh vườn, cái ao nhà mình không là chuyện bình thường nữa mà cần phải tính toán về người bạn vàng của mình. Bạn “vàng” mà cứ nay nhăm nhe cầm dao sang dọa mình, mai nhăm nhe cầm búa sang dọa mình thì có mà chạy mất dép, cạch đến già.

Rõ ràng là, việc chọn bạn rất khó.

 Tuy nhiên, không thể đòi hỏi mọi người bạn đền có lòng tốt như mình mong muốn, vì mỗi người một tính, một mục đích sống, và trong cái quan hệ song phương, đa phương với mình, mình và bạn mình đều có mục đích sống cả.

Cho nên, nói rằng chơi với nhiều bạn quá, tức là chúng ta có một mới hổ lốn, cả tốt lẫn xấu. khó cho sự lựa chọn. Nói theo dân gian là hái cả vườn rau về ăn, có cả rau sâu, rau ngon, cả rau bẩn...

Có người lại cho rằng, tôi chẳng cần làm bạn với tất cả mọi người mà tôi chỉ cần một vài người bạn thân là đủ. Bạn đó phải là người đồng sàng nhưng không dị mộng, chung sức chung lòng, sẵn sàng sẻ chia, lúc gặp nguy nan có bạn đến giúp đỡ, lúc tắt lửa tối đèn cũng có bạn, gặp thằng khác bắt nạt, bạn sẵn sàng đến giúp, không sợ nó kè kè con dao muốn nhảy bổ vào đâm...

Ờ, nghe thì cũng hay đấy, nhưng cái anh bạn mà chơi với tất cả mọi người sẽ cho rằng, mẫu hình bạn này trở nên lỗi thời và lạc hậu rồi, không cấp tiến. Lí do là vì thời toàn cầu hóa, phải có nhiều, thật nhiều bạn để sẻ chia, hợp tác, làm ăn để nâng vị thế của mình lên chứ.

 Ờ, ý kiến nào cũng có lí cả.

 Một ngày kia, người mà chơi với rất nhiều bạn trên thế giới bị anh hàng xóm mang gậy gộc sang bắt nạt và đòi lấp ao nhà mình, người ấy mới tá hỏa đi alo gọi cho những người bạn của mình nhưng chẳng có ai đến giúp cả. Họ nói rằng, sẽ đến giúp nhưng có điều kiện ràng buộc, có đi có lại, đời chẳng cho không ai cái gì. Có người bạn độc mồm của anh ta còn bảo, anh cứ ông ổng chơi với tôi chứ anh có thò ra gì đâu, anh có đoái hoài gì đâu. Anh chỉ ba phải, hay đâu chầu đấy, mạnh đâu dựa đấy, anh có trung thành và nhất quán với ai đâu... Nghe mà quặn lòng.

 Người có nhiều bạn bấy giờ mới ngớ người ra: Thật “trăm voi không được bát nước xáo". Cái oai phong ngày nào giờ "bỗng dưng biến mất", anh ta mặt tái xanh đi tìm người bạn thân của mình nhưng chẳng có ai cả.
Sau lần ấy, người ấy dường như nghĩ về bạn nhiều hơn nhưng điều khác biệt là anh ta vẫn tuyên bố rằng: Muốn làm bạn với tất cả, tuy nhiên có một điều không dám nói ra là sẽ tìm bạn thân.

Sống ở đời thật khó. Chơi với bạn càng khó. Đó là chằng chịt các mối quan hệ, các cung bậc tình cảm.
Các cụ dạy: Tin bạn mất vợ, nhưng các cụ lại chưa nghĩ một điều (vì thời các cụ chưa toàn cầu hóa, chưa có Internet) là trong thời đại này, nếu không có những người bạn thân, tin cậy, nếu cứ nghi ngờ bạn thì sẽ bất đắc kì tử có ngày mà không ai cứu.

Song đó là những quan niệm, ý  nghĩ chỉ dành cho cá nhân. Còn đối với tầm quốc gia, thì đó lại là suy nghĩ của các bậc cao nhân, con người bé nhỏ mình không nghĩ được. Chỉ lấy một cái ý tưởng để gợi đến tình bạn con người mà nói ra đây thôi.

Về phần mình, mình nhận thấy, có những người bạn thân, thật thân là quý lắm rồi. Nhà không có điều kiện để chơi với tất cả các bạn trên thế giới./.






Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét